ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (*)


Α. Ο πολιτικός μας στόχος: Η ανανέωση και ανασύνταξη του πολιτικού συστήματος.

1. Το ΠΑΣΟΚ έθεσε από το Συνέδριο του 2005 ως πρωταρχικό στόχο «το διάλογο με την κοινωνία, τα κόμματα και τους φορείς για τη μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος». Δεσμευθήκαμε για «ένα αξιόπιστο, δίκαιο, διαφανές, γνήσια αντιπροσωπευτικό σύστημα».

2. Στο Κυβερνητικό μας Πρόγραμμα του 2007 για «μια δίκαιη κοινωνία, μια δυνατή Ελλάδα» προτείναμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.

Δεσμευτήκαμε και προωθούμε επτά μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές:
α. Τη μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος.
β. Την εισαγωγή μέτρων διαφάνειας σε όλη την λειτουργία του πολιτικού συστήματος και της δημόσιας διοίκησης.
γ. Την επαναρύθμιση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των ΜΜΕ στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών κανόνων και των τεχνολογικών εξελίξεων.
δ. Την αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου και του ρόλου και του κύρους των βουλευτών.
ε. Την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας, της ποιότητας και της διαφάνειας στην απονομή της δικαιοσύνης.
στ. Την ενίσχυση της αυτοδιοίκησης και την περιφερειακή αναδιάρθρωση με αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση και νέο κύμα συγχωνεύσεων στους δήμους.
ζ. Τον εξορθολογισμό και τον περιορισμό της κυβέρνησης στον επιτελικό της ρόλο.

Για κάθε μία από τις επτά αυτές μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές, το ΠΑΣΟΚ θα παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις, επιζητώντας, μετά από δημόσια ανοιχτή διαβούλευση, την ευρύτερη συναίνεση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων.


Β. Αναζωογόνηση της πολιτικής αντιπροσώπευσης και του κομματικού συστήματος.

1. Η πρότασή μας για ένα νέο εκλογικό σύστημα εντάσσεται σε μια συνολική προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της πολιτικής αντιπροσώπευσης με όρους που αναζωογονούν το πολιτικό σύστημα και τη δημοκρατία μας. Στόχος μας είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου της απαξίωσης της πολιτικής και της καθολικής καχυποψίας που πλήττει τον πολιτικό κόσμο.
Αξιοπιστία, διαφάνεια, ισοπολιτεία είναι οι κεντρικοί μας στόχοι για την ποιοτική βελτίωση της αντιπροσώπευσης. Με την πρωτοβουλία μας επιδιώκουμε:
* την ενίσχυση της αυτονομίας της πολιτικής, και την ανεξαρτησία της από επιχειρηματικά, επικοινωνιακά και άλλα κέντρα αθέμιτου επηρεασμού,
* την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αξιοπρέπειας των βουλευτών και την αναβάθμισή τους με το δραστικό περιορισμό των εκλογικών δαπανών αλλά και των προσωπικών ανταγωνισμών. Οι βουλευτές κα οι υποψήφιοι βουλευτές πρέπει να καταγράφονται στη συνείδηση των πολιτών ως φορείς αξιών και εκφραστές πολιτικών αντιπαραθέσεων και όχι ως διαμεσολαβητές προσωπικών εξυπηρετήσεων και συμφερόντων. Επιδιώκουμε να αντιμετωπίσουμε την καρδιά του προβλήματος, τη ρίζα των πελατειακών σχέσεων.

2. Ξεκινούμε από το εκλογικό σύστημα για τις εθνικές-βουλευτικές εκλογές αλλά δεν περιοριζόμαστε σε αυτό. Στην ίδια κατεύθυνση, υπηρετώντας τις ίδιες αρχές και αξίες, θα προχωρήσουμε σε προτάσεις για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος στην Τοπική και Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση.

3. Η πρότασή μας για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος συνδέεται και συμπληρώνεται με τις προτάσεις μας για την ενίσχυση της διαφάνειας στη λειτουργία, τη χρηματοδότηση και την οικονομική διαχείριση των πολιτικών κομμάτων καθώς και με τις αποφάσεις του Συνεδρίου μας για ενίσχυση της εσωκομματικής δημοκρατικής μας λειτουργίας, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην δημοκρατική ανάδειξη των υποψηφίων.

Γ. Η πρότασή μας για το νέο εκλογικό σύστημα

1. Η πρότασή μας για νέο εκλογικό σύστημα διατυπώθηκε μετά από εσωκομματικό διάλογο στην πορεία προς το Προγραμματικό Συνέδριο. Βασίζεται και εξειδικεύει τη θέση που υποστήριξε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, απορρίπτωντας τη πρόταση της ΝΔ κατά τη διαδικασία της αναθεώρησης Ψηφίστηκε ομόφωνα στο Προγραμματικό Συνέδριο και αποτέλεσε ρητή και σαφή δέσμευση του Κυβερνητικού μας Προγράμματος.

2. Η πρότασή μας βασίζεται στη προσαρμογή στην ελληνική πραγματικότητα και τις ανάγκες του πολιτικού μας συστήματος του λεγόμενου γερμανικού μοντέλου. Δεν είναι αντιγραφή του. Είναι ένα καθαρό και απλό στη λειτουργία του εκλογικό σύστημα που βασίζεται σε συγκεκριμένες αρχές:
* πολυκομματική σύνθεση της Βουλής που θα αντικατοπτρίζει με ιδιαίτερη αυξημένη αναλογικότητα την πολυφωνία των πολιτικών δυνάμεων στην κοινωνία,
* σταθερές κυβερνήσεις, που δεν θα εξαρτώνται από ευκαιριακό σχηματισμό δυνάμεων.
* ενίσχυση του ρόλου και του κύρους του βουλευτή με τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας του απέναντι σε συμφέροντα και απαλλαγή του από την πίεση των πελατειακών σχέσεων,

3. Η πρόταση αυτή εξειδικεύεται στα παρακάτω βασικά σημεία:

1. Πυρήνας της πρότασης είναι η εισαγωγή ενός εκλογικού συστήματος που συνδυάζει μονοεδρικές και πολυεδρικές περιφέρειες. Η επικράτεια κατανέμεται σε μονοεδρικές περιφέρειες στις οποίες εκλέγεται ένας συγκεκριμένος αριθμός βουλευτών. Ο υπόλοιπος αριθμός κατανέμεται σε πολυεδρικές ευρείες περιφέρειες.

2. Αναλογική αντιπροσώπευση. Η πρόταση μας βασίζεται στην αναλογική αντιπροσώπευση που εγγυάται το σημερινό εκλογικό σύστημα (διατηρείται δηλαδή η σημερινή αναλογική αντιπροσώπευση στην κατανομή των εδρών μεταξύ των κομμάτων). Οι έδρες που δικαιούται κάθε κόμμα προσδιορίζεται από το συνολικό εθνικό ποσοστό που λαμβάνουν στις ευρείες πολυεδρικές περιφέρειες.

3. Όριο αντιπροσώπευσης. Διατηρείται το σημερινό όριο εκπροσώπησης στο ύψος του 3%. Δεν εισάγεται εξαίρεση στο όριο αυτό.

4. Η κατανομή των εδρών. Η κατανομή μεταξύ μονοεδρικών και πολυεδρικών ευρέων περιφερειών πρέπει να είναι αντικείμενο διαλόγου και να λαμβάνει υπόψη της τις ανάγκες που δημιουργεί η εγγύηση της αναλογικής αντιπροσώπευσης των κομμάτων σε όλη τη χώρα αλλά και η χάραξη των μονοεδρικών. Η κατανομή έχει ως αφετηρία ότι οι μονοεδρικές θα είναι κατ’ ελάχιστον το 1/2 του συνόλου των εδρών και στις πολυεδρικές περιφέρειες θα ενταχθούν κατ’ ελάχιστον το 1/3 του συνόλου των εδρών.

5. Χάραξη περιφερειών. Οι ευρείες περιφέρειες θα ακολουθούν τις διοικητικές, οι οποίες σύμφωνα με το πρόγραμμά μας περιορίζονται σε μικρότερο αριθμό.

Οι μονοεδρικές περιφέρειες θα χαραχθούν χωρίς να παραβιάζονται τα όρια των νομών. Τα κριτήρια της χάραξης των περιφερειών θα διασφαλίζουν ότι:
α. Κάθε νομός θα αποτελεί τουλάχιστον μία μονοεδρική περιφέρεια.
β. Θα υπάρχει γεωγραφική συνέχεια στις μονοεδρικές περιφέρειες.
γ. Θα υπάρχει πληθυσμιακή ισορροπία μεταξύ των μονοεδρικών περιφερειών.
δ. Για να κατατμηθούν Δήμοι, όπου είναι απαραίτητο, σε μονοεδρικές, θα προηγηθεί και η αναγκαία προσαρμογή των δημοτολογίων.

6. Ο καθορισμός των εκλογικών περιφερειών θα γίνει με νόμο βάσει αντικειμενικών και αξιόπιστων κριτηρίων. Η εισήγηση για όλα τα σχετικά ζητήματα θα ανατεθεί σε Ειδική Εκλογική Επιτροπή με συμμετοχή εμπειρογνωμόνων ευρείας αποδοχής και εκπροσώπων φορέων.

7. Η εκλογή στις ευρείες περιφέρειες γίνεται βάσει του αναλογικού συστήματος έτσι ώστε να εξασφαλίζεται, ως προς την τελική κατανομή των εδρών στα κόμματα, η εγγυημένη αναλογικότητα εδρών και ψήφων, λαμβανομένων υπόψη των εδρών που αυτά έχουν καταλάβει στις μονοεδρικές περιφέρειες. (βλ. σημείο 2). Στις ευρείες περιφέρειες εφαρμόζεται λίστα.

8. Η εκλογή των μονοεδρικών γίνεται με σχετική πλειοψηφία. Κάθε κόμμα ορίζει για κάθε μονοεδρική περιφέρεια έναν υποψήφιο, καθώς και ένα αναπληρωματικό.

9. Ψήφος Ελλήνων της διασποράς. Στην πρότασή μας επιλύεται και το ζήτημα της ψήφου των Ελλήνων της διασποράς, ενσωματώνοντας την πρόταση του ΠΑΣΟΚ που υποστηρίζουν με απόφασή τους τα Περιφερειακά Συμβούλια του ΣΑΕ για καθιέρωση συγκεκριμένων εδρών που προορίζονται για την εκπροσώπηση των Ελλήνων της διασποράς, ώστε να έχουν μια καθαρή και ουσιαστική αντιπροσώπευση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Οι ψήφοι τους δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα των άλλων μονοεδρικών ή πολυεδρικών περιφερειών της χώρας.

10. Ανάδειξη υποψηφίων. Η ανάδειξη των υποψηφίων γίνεται με εσωκομματική διαδικασία εκλογής (στην οποία περιλαμβάνονται η δυνατότητα προκριματικών εκλογών ή επιλογής από συλλογικά όργανα με εκλεγμένα μέλη, όχι όμως επιλογή από μονοπρόσωπο όργανο) βάσει των σχετικών καταστατικών τους ρυθμίσεων, όπως θα προσδιοριστούν στο Συνέδριό μας.

Δ. Πρόταση για δημόσια διαβούλευση και ευρύ κοινωνικό διάλογο

1. Το ΠΑΣΟΚ με την παραπάνω πρόταση απευθύνει πρόσκληση σε διάλογο σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Πιστεύει ότι το εκλογικό σύστημα πρέπει να είναι κατεξοχήν προϊόν ευρύτερης κοινωνικής και πολιτικής συναίνεσης. Γι’ αυτό άλλωστε το 2001 με δική μας πρωτοβουλία κατοχυρώθηκε συνταγματικά η προϋπόθεση αυξημένης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας 2/3, προκειμένου η αλλαγή του εκλογικού συστήματος να ισχύει από τις επόμενες βουλευτικές εκλογές.

2. Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήδη από τον Μάη του 2006, στο πλαίσιο της τρέχουσας αποτυχημένης αναθεωρητικής διαδικασίας, απευθύνθηκε στην ΝΔ και στον πρωθυπουργό: «Αν θέλει ο κ. Καραμανλής η πρόκληση είναι ανοιχτή. Τον καλώ τώρα … να συζητήσουμε σοβαρά για την αυτονομία της πολιτικής και την ανεξαρτησία των βουλευτών, την αναβάθμιση της ποιότητας της δημοκρατίας μέσα από μια ριζική αναθεώρηση του εκλογικού συστήματος». Ο κ. Καραμανλής δυστυχώς αρνήθηκε την πρόκληση και συνεχίζει να την αρνείται.

3. Απέναντι στη σαφήνεια της πρότασης του ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ αντέταξε προεκλογικά, όπως σε όλα τα θέματα τη σιωπή και τις υπεκφυγές. Μετεκλογικά αποκάλυψε την κρυφή της ατζέντα με προτάσεις που παραβιάζουν το Σύνταγμα, απαγορεύοντας τις προεκλογικές συνεργασίες και πλήττοντας την αναλογικότητα που είχαμε κατακτήσει. Δεν απαντά έτσι σε καμία από τις ανάγκες της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος της χώρας. Τουναντίον προτείνει ένα νόμο που υπηρετεί ευκαιριακές και προσωπικές κομματικές σκοπιμότητες. Η πρότασή της δεν αφορά την κοινωνία και τη χώρα. Δεν απαντά στα προβλήματά της γι’ αυτό απορρίπτεται από όλες τις πολιτικές δυνάμεις.

4. Καλούμε την κυβέρνηση να αποσύρει την αδιέξοδη και οπισθοδρομική πρότασή της και να συζητήσει την εμπεριστατωμένη πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ, στην οποία μπορούν να συναντηθούν και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις. Άλλωστε, πολλά πολιτικά στελέχη της ΝΔ έχουν εκφραστεί υπέρ της εισαγωγής ενός τέτοιου εκλογικού συστήματος. Η δε ΝΔ με εισήγηση του σημερινού Πρωθυπουργού το είχε υιοθετήσει σε συνέδριο θέσεών της. Δεν είναι υπεύθυνη στάση μια προσέγγιση που αποδέχεται την ορθότητα της πρότασής μας, αλλά την αρνείται με το πρόσχημα ότι χρειάζεται σοβαρό διάλογο και προετοιμασία.

Η μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος απαιτεί τόλμη και υπευθυνότητα. Σήμερα, όχι αύριο. Η πρόκληση είναι ανοιχτή. Η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός προσωπικά κρίνονται. Υπάρχει ο δρόμος της αξιοπιστίας και της ανανέωσης και ο δρόμος της οπισθοδρόμησης, της συναλλαγής και των ψευτομεταρρυθμίσεων. Οφείλουν να αποφασίσουν και να αναλάβουν τις ευθύνες τους.

(*)
- Κείμενο που διανεμήθηκε κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου
Μ.Παπαϊωάννου, Ν.Αθανασάκη, Γ.Ραγκούση,

σχετικά με την εξειδικευμένη πρόταση του ΠΑΣΟΚ για το εκλογικό σύστημα και δύο ενημερωτικά σημειώματα:
πρώτον: Τι έλεγε Κ.Καραμανλής για εκλογικό νόμο
http://mail.google.com/a/pasok.gr/?real ... 47c0a69ebe

δεύτερον: Τι έχει προτείνει το ΠΑΣΟΚ
http://mail.google.com/a/pasok.gr/?real ... 47c0a69ebe[b]